No Principado de Asturias, concretamente en Vegadeo, vénse celebrando desde fai 4 anos unha Festa Medieval, que aínda que é de pequena dimensión, o certo é que en tanto procura o seu consolidación e posterior desenvolvemento, desde logo colabora para completar un atractivo programa de festas que vaian cubrindo o período estival con eventos de recreación histórica.
Vegadeo é un dos municipios nos que se fala eonaviego (ou galego-asturiano). O Concello
, mediante ordenanza municipal de xaneiro do 2016, declarou a lingua eonaviega como propia do concejo, garantindo o dereito a usalo e expresarse en devandita lingua polos cidadáns.
Na época da reconquista, Vegadeo encádrase dentro dos límites da rexión asturiana como concejo de realengo, realizándose nese período varias donaciones á igrexa Ovetense efectuadas pola Coroa asturiana e por xente particular, sendo unha das máis destacadas a que doaba o monasterio de San Esteban de Piantón, que era naqueles momentos o lugar máis poboado e o centro da comarca. No ano 1154, durante a celebración das cortes en Salamanca, o rei Alfonso VII de León cede ao obispado de Lugo terras galegas sobre as que tiña jurisdicción Oviedo, o que orixina conflitos entre os prelados, acabándose devandito enfrontamento coa concesión á mitra Ovetense dos terreos comprendidos entre o río Eo e ríaa de Navia, ao que se lle deu o nome de “Honor do Suarón”. Fúndase entón no ano 1280 pobóaa de Reboledo, aínda que esta non acata nunca de moi bo grado as ordes eclesiásticas, o que orixina que en 1298 o bispo Fernando Alonso cre pobóaa e o gran concejo de Castropol como capital da terra de Ribadeo concedendo aos seus habitantes un fuero parecido ao de Benavente.
Pertence deste xeito o concejo de Vegadeo e en consecuencia todo o de Castropol, á mitra Ovetense ata tempos de Felipe II, na que se produce a famosa desamortización, mediante a cal se enajenaron bens eclesiásticos a favor da coroa, co fin de pagar os gastos orixinados en contendas exteriores, situación esta que provocou o consiguiente enfado dos Bispos, que non logran parar de ningún xeito dito situación, executándose aquí a venda no ano 1579. A partir deste momento todo o gran concejo de Castropol vive un periodo de gran prosperidad e bonanza, sendo o século XVIII, o máximo exponente desta situación, onde grazas ao bo emprazamento do porto, estimúlase a industria e o comercio.
O século XIX sería un dos máis importantes dentro da vida de Vegadeo por varios acontecementos. O primeiro deles sería a guerra da Independencia contra Francia, organizándose varias partidas para loitar contra a invasión, converténdose a Veiga de Ribadeo nunha improvisada fábrica de armas. O outro acontecemento do século, e quizais un dos máis importantes da historia, sería a constitución en Concello Propio de toda a comarca da Veiga de Ribadeo, independizándose de Castropol, no ano 1836, establecéndose a capital en Plantón ata o ano 1851 en que esta é trasladada cara á localidade de Vegadeo, actual emprazamento.
Para os interesados ou afeccionados á arte, hai que destacar a igrexa parroquial de Vegadeo, de estilo historicista e edificada a finais do século XIX. Está estructurada en tres naves cubertas con bóveda de arista. A fachada presenta un frontón triangular truncado por unha torre-campanario con cúpula e linterna de azulexos vermellos. Os ocos aparecen decorados con frontones triangulares e curvos. Na localidade de Paramios observamos a igrexa Parroquial, cunha estrutura primitiva do século XII, aínda que a súa construción actual data dos séculos XVI ao XVIII.
En canto á festa en si, na súa edición 2018 presentou un programa de actividades para os dous días en que se desenvolveu, días 28 e 29 de xullo, que consistía en: un mercado con diferentes postos medievais, demostracións de cetrería comida en Lacalle, concurso de caracterizaciones, encontros ecuestres, torneo de cabaleiros, cea medieval e noite de antorchas.
Chámanos especialmente a atención o concurso de caracterizaciones, iniciativa que consideramos de gran interese para conseguir unha maior implicación e ambientación, pero que incomprensiblemente non aparece en case ningún programa do panorama de festas históricas que coñecemos.
