Dalgún xeito, poderiamos dicir que o que entendemos hoxe por turismo, ten a súa orixe na Roma Antiga.
A palabra turismo procede do verbo tornar que significa volver ou facer virar, o que implica unha viaxe de ida e volta.
Os romanos foron incansables viaxeiros. Froito diso é o eclecticismo da súa cultura que, entre outras manifestacións, produciu un bo número de novelas de aventuras exóticas e obras con descricións de países afastados (Tacio, Plinio,…).
En primeiro lugar, obviamente pola súa proximidade, historias e testemuños recibidos, os viaxeiros romanos sentíanse atraídos polas terras de Grecia, visitando sobre todo as cidades de Olimpia, Delfos, Rodas e, por suposto, Atenas.
Na Antiga Roma, viaxar non significaba necesariamente pasalo mal. De feito, moitos viaxeiros romanos facíano con tal luxo que, en ocasións, parecía que se levaban a casa a costa, como os carafio. Como Nerón, que nunca saía de viaxe sen un séquito de mil carruajes como mínimo tirados por mulas con herraduras de prata, tal e como escribe Suetonio en Vida de Nerón.
Tamén era moi típico viaxar tombado nunha litera, mentres os servos tiraban de ti. As literas estaban formadas por unha armazón composta por correas que suxeitaban un colchón sobre o que se repartían mullidos coxíns. É o caso de Augusto, que sempre viaxaba amodo en litera e en xornadas breves, de maneira que investía dous días en chegar a Tívoli, que non estaba nin a 35 quilómetros de distancia de Roma.
Os romanos sentían paixón, así mesmo, por Egipto, terra na que o turista sentíase maravillado. A extrañeza dos seus ritos relixiosos, a súa escritura jeroglífica e os seus monumentos fascinaban, como aínda sucede hoxe en día, ao visitante. O paso dos romanos polos parajes egipcios deixou a súa pegada en múltiples grafitos que gravaron nos monumentos, onde podemos atopar nomes, datas, pequenas notas biográficas, opinións ou poemas.
Tamén debemos aos romanos o costume de construír e viaxar ás chamada “vilas de recreo”. Desde a época republicana, os patricios romanos posuían unha ou varias vilas de recreo na costa ou no campo, a donde retirábanse coa intención de descansar e consagrarse ao lecer. Especialmente famosa foi a residencia de recreo do emperador Tiberio na illa de Capri (preto de Nápoles).
En Italia, a área favorita para as segundas vivendas era a Campania onde se localizaba Pompeya, Herculano e outras localidades de clima benigno e paisaxe atrayente.
A arqueología descubriu e preservado moitas destas segundas vivendas embellecidas con amplos xardíns, fontes e estanques e coloridas pinturas e esculturas de inspiración helena.
Como nota curiosa, indicar queinvestigadores da Universidade de Stanford desenvolveron unha especie de Google Maps no que se pode buscar, por exemplo, percorridos entre Alejandría e Jerusalén, coma se vivises na época.